মোৰ কেতিয়াবা এনে লাগে যেন আজিকালি ল'ৰা-ছোৱালীয়ে বেছি সোনকালে হাৰ মানিছে। মোৰ শ্ৰেণীকোঠাত মই দেখিবলৈ পাওঁ যে মোৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে প্ৰশ্নটো শেষ কৰাৰ আগতেই বা এচাইনমেণ্টটো দিয়াৰ আগতেই “মই নাজানো” এটা গুলীয়াই দিয়ে! আমাৰ ল’ৰা-ছোৱালীয়ে ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে ক’ব পৰা আন কথাবোৰ আগবঢ়াই কেনেকৈ সক্ৰিয় শিক্ষাৰ্থী হ’ব পাৰি তাৰ আৰ্হি তৈয়াৰ কৰোঁ আহক। “মই নাজানো”ৰ ৮টা বিকল্প ইয়াত দিয়া হ’ল:

“প্ৰশ্নটো পুনৰাবৃত্তি কৰিলে আপত্তি থাকিবনে?”

প্ৰত্যেকেই বিভিন্ন ধৰণে আৰু বিভিন্ন গতিৰে শিকে। আমাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰাৰ সময়ত আমি লিখাৰ লগতে মৌখিকভাৱে সুধিব পৰাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ যৎপৰোনাস্তি চেষ্টা কৰা উচিত। ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে জানিব লাগিব যে প্ৰশ্নটো পুনৰাবৃত্তি কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰাটো বা তেওঁলোকক এনে এটা ঠাইলৈ নিৰ্দেশিত কৰাটো ঠিকেই আছে য’ত তেওঁলোকে নিজেই পুনৰ পঢ়িব পাৰে। ইয়াৰ ফলত শ্ৰৱণ আৰু দৃষ্টিশক্তি দুয়োটা শিক্ষাৰ্থীয়ে প্ৰশ্নটো প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰাত সহায় কৰিব। আনকি উত্তৰ পাবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ আগতেই আমাৰ মগজুৱে প্ৰশ্নবোৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ, শোষণ আৰু ব্যাখ্যা কৰিবলৈ সময়ৰ প্ৰয়োজন!

“মই এই বিষয়ে চিন্তা কৰিবলৈ আৰু কেইমিনিটমান সময় পাব পাৰোনে?”

মই ভাবো আমি ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক প্ৰশ্ন কৰাৰ সময়ত পৰ্যাপ্ত অপেক্ষাৰ সময় প্ৰদান কৰিব লাগিব। অপেক্ষাৰ সময় হৈছে শিক্ষকে শ্ৰেণীত আন এজন ছাত্ৰক মাতিবলৈ বা ব্যক্তিগত ছাত্ৰই সঁহাৰি জনোৱাৰ আগতে অপেক্ষা কৰা সময়। আমি আমাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক তেওঁলোকৰ অপেক্ষাৰ সময় নিদিলে পোষকতা কৰিবলৈ শিকাব লাগিব। আমি সকলোৱে বিভিন্ন গতিৰে তথ্য শিকো আৰু প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰো। “মই নাজানো”ৰ অন্যতম বিকল্প হিচাপে শিশুৱে নিজকে বহিবলৈ দিবলৈ শিকিব লাগিব আৰু...চিন্তা কৰা! আৰু সেয়া ঠিকেই আছে!

“মই নিশ্চিত নহয়, কিন্তু ইয়াত মই যি জানো...”

আশী শতাংশ সময়ত, “মই নাজানো” ৰ অৰ্থ এইটো নহয় হাতত থকা বিষয়টোৰ বিষয়ে শিশুটিয়ে একেবাৰেই একো নাজানে। পূৰ্বৰ জ্ঞানৰ গভীৰতালৈ খন্দাটোৱেই হওক বা পাঠটোৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা অলপখিনিয়েই হওক৷ আহক আমি আমাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক তেওঁলোকে কি জানে তাক চিনাক্ত কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰোঁ যাতে তেওঁলোকে কি নাজানে সেইটো অধিক নিৰ্দিষ্টভাৱে বুজিবলৈ সহায় কৰে। কিবা এটা হেৰুৱাই পেলোৱা বুলি গম পালে প্ৰায় খোজবোৰ পুনৰ অনুসৰণ কৰাৰ দৰেই৷ শেষৰ “স্থান” ক’ত কথাবোৰৰ যুক্তিযুক্ততা আহিল? আপুনি “হেৰুৱা” হোৱাৰ কথাটো ক’ত আছিল বুলি ভাবিছে? সেইখিনিতে আমি ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে পিছুৱাই যোৱাটো বিচাৰো।

“এইটো মোৰ সৰ্বোত্তম অনুমান ...”

একেদৰে, এটা শিক্ষিত অনুমান কৰাটো ঠিকেই আছে! আপোনাৰ পূৰ্বৰ জ্ঞানৰ ভিত্তিত আপুনি কি যুক্তিযুক্ত বুলি ভাবে? শিক্ষক হিচাপে আমাৰ কাম হৈছে শ্ৰেণীকোঠাৰ এনে পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰা যিয়ে ৰিস্ক লোৱাক উৎসাহিত কৰে! ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে যিমানেই বিফল হ’বলৈ আৰাম অনুভৱ কৰিব সিমানেই “মই নাজানো” আদি কথাবোৰ কম শুনিব। তাৰ কোনো কাৰণ নাথাকিব! ইয়াকো মডেল কৰক। এনে সুযোগ বিচাৰি উলিয়াওক য’ত আপুনি আপোনাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক ক’ব পাৰে যে আপুনি সঁচাকৈয়ে কেৱল নাজানে, কিন্তু এটা শিক্ষিত অনুমান কিয় নকৰে! আটাইতকৈ বেয়া কথাটো কি হ’ব পাৰে?

“মই একেবাৰে নিশ্চিত নহয় ... এতিয়াও”

সেই তিনিটা আখৰৰ শব্দটোৱে আমাৰ মগজুৰ বাবে ইমানখিনি কাম কৰে। এজন ছাত্ৰই হয়তো ইয়াৰ উত্তৰ নাজানে। কিন্তু আমি আমাৰ শিক্ষাৰ্থীসকলক সেই কামত থাকিবলৈ উৎসাহিত কৰিব বিচাৰো। হাত দুখন ওপৰলৈ দলিয়াই হাৰ মনাতকৈ ৷“YET”-এ নিজকে আৰু তেওঁলোকৰ চৌপাশৰ মানুহক দেখুৱাইছে যে তেওঁলোকে চেষ্টা কৰি শেষ হোৱা নাই। আৰু হয়তো তেওঁলোকে কেতিয়াও উত্তৰলৈ নাহিব! হয়তো শিক্ষকে খোজ দিব লাগিব।! ঠিকেই আছে৷ কিন্তু বাটত আৰু কিবা এটা হ’ল ... অধ্যৱসায়।

“বন্ধুৰ পৰা সহায় বিচাৰিব পাৰিমনে?”

কলেজৰ মোৰ অধ্যাপকে এবাৰ মোক কৈছিল যে মই মোৰ শ্ৰেণীকোঠাৰ কথা-বতৰাবোৰ এনেকুৱা হোৱাৰ অভিনয় কৰিব লাগে পিং পং বলৰ দৰে। তেওঁ মোক ক’লে যে ইয়াৰ বাউন্সৰ ধৰণটো ভালদৰে মন কৰক। দিনটোৰ বেছিভাগ সময় শিক্ষকৰ পৰা ছাত্ৰলৈ আগলৈ পিছলৈ ঘূৰি থাকে নেকি? ছাত্ৰৰ পৰা ছাত্ৰলৈ বল বাউন্স হয় নেকি? নে সদায় শিক্ষকৰ ওচৰলৈ উভতি বাউঞ্চ কৰে? ই বেছিভাগেই এজন ছাত্ৰৰ পৰা শিক্ষকলৈ বাউন্সিং কৰি আছে নেকি? লক্ষ্য, তেওঁ মোক ক’লে, কোঠাটোৰ সকলোৰে ওচৰলৈ বলটো সমানে উঠা-নমা কৰি ৰখা। ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে শিক্ষকে জপিয়াই সোমাই আন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক সঁহাৰি জনাই থাকিব লাগে যাতে প্ৰয়োজন হ’লে সুবিধা হয় আৰু স্পষ্ট হয়। যেতিয়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে কিবা এটা নাজানে তেতিয়া তেওঁলোকে শিকিব লাগিব যে শিক্ষকৰ বাহিৰেও সহায় আন ৰূপত আহিব পাৰে। তেওঁলোকে অনুভৱ কৰা কোনোবা বন্ধুৱে শিক্ষকতকৈ ভালকৈ আৰু বেলেগ ধৰণে বুজাইছেনে?

“আপুনি অনুগ্ৰহ কৰি বেলেগ ধৰণে বুজাব পাৰিবনে? / ______ শব্দটোৰ অৰ্থ কি?”

যিবোৰ শব্দৰ কোনো যুক্তি নাই, সেইবোৰ আছেনে যিবোৰ তেওঁলোকে ওপৰলৈ চাব বিচাৰিব? কেতিয়াবা, আমি বিভিন্ন ধৰণে আৰু বিভিন্ন ৰূপত কথাবোৰ শুনিব লাগে। আৰু তেওঁলোকে নিৰ্মাণ নকৰাৰ সময়ত সামগ্ৰীবোৰ বেলেগ ধৰণে উপস্থাপন কৰিবলৈ কোৱাটো ঠিকেই আছেsense.

“মই নাজানো”ৰ বিকল্প আপোনাৰ কি কি? তলৰ মন্তব্যত শ্বেয়াৰ কৰক!

আপোনাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে যেতিয়া হাৰ মানিলে যেন লাগে তেতিয়া তেওঁলোকে সহায় কৰাৰ অধিক উপায় বিচাৰিছেনে? ছাত্ৰ এজনে বন্ধ হ'লে সঁহাৰি জনোৱাৰ ৯টা উপায় ইয়াত উল্লেখ কৰা হৈছে!

এই ধৰণৰ আৰু প্ৰবন্ধ বিচাৰেনে? আমাৰ নিউজলেটাৰসমূহ চাবস্ক্ৰাইব কৰাটো নিশ্চিত কৰক!

“মই নাজানো”ৰ পৰিৱৰ্তে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক শিকোৱাৰ বাবে ৮টা বাক্যাংশ।