Beriya ku te dest bi hînkirinê bike, dibe ku te yekem car fêrî têgînê bû. Û paşê we belkî bêyî ku hûn pê zanibin dest bi karanîna têgehê kir. Lê dibe ku hûn hîn jî bipirsin, "îkel di perwerdehiyê de çi ye?"

Ji bo destpêkê, li vir paşnavek piçûk heye. Di salên 1930-an de, psîkologê Sovyetê Lev Vygotsky têgeha "herêma pêşkeftina nêzîk" an jî ZPD pêşxist û destnîşan kir ku riya rast a ceribandina xwendekarên ciwan ceribandina şiyana wan a çareserkirina pirsgirêkan hem serbixwe û hem jî bi alîkariya mamoste ye.

Di sala 1976-an de, xebata Vygotsky ji hêla lêkolîner David Wood, Gail Ross û Jerome Bruner ve hate vejandin ku têgîna "îskel" danîn. Rapora wan, "Di Çareserkirina Pirsgirêkan de Rola Perwerdehiyê", dît ku teşwîqkirina xwendekaran ku xwe di gihandina têgehên nû de di nav ZPD-ya xwe de biceribînin, dibe sedema serfiraziyê di fêrbûnê de>Ew pêvajoyeke hînkirinê ye ku li wê derê perwerdekar modelekê an jî nîşan dide ka meriv çawa pirsgirêkekê çareser dike, paşê paşve gav diavêje û xwendekaran teşwîq dike ku pirsgirêkê bi serê xwe çareser bikin.

Hînkirina îskeleyê piştgirîya ku jê re lazim e dide xwendekaran bi şikandina fêrbûnê di warê bidestveanîna mezinahî dema ku ew ber bi têgihiştin û serxwebûnê ve pêşve diçin.

Bi gotineke din, ew mîna dema ku xanî tê çêkirin e. Ekîb îskeleyan bikar tîne da ku piştgirî bide avahiya ku tê çêkirin. Xanî çiqas bihêztir be, ew qas kêm hewce dikeîskeleyên ku wê hildin. Hûn piştgiriya xwendekarên xwe dikin ku ew têgehên nû fêr dibin. Bawerî û têgihîştina wan çiqas zêde bibe, ew qas kêm piştgirî an jî îskeleyê hewce dikin.

Cûdahiya di navbera îskel û cudabûnê de

Carinan mamoste îskeleyan bi ferqkirinê tevlihev dikin. Lê di rastiyê de her du pir ji hev cuda ne.

Hînkirina cihêreng nêzîkbûnek e ku ji mamosteyan re dibe alîkar ku hînkirinê li dar bixin da ku hemî xwendekar, bêyî ku şiyana wan hebe, karibin materyalên polê fêr bibin. Bi gotineke din, terzkirina hînkirinê li gorî hewcedariyên şêwazên fêrbûnê yên cihêreng.

Îskele wekî perçekirina fêrbûnê li perçeyên mezin tê pênase kirin da ku xwendekar bi hêsanî karibin bi materyalên tevlihev re mijûl bibin. Li ser ramanên kevin ava dibe û wan bi yên nû ve girêdide.

Di dersê de îskeleyan bi kar tînin

Di dersxanê de gelek awayên bikaranîna îskeleyan hene.

1. Modêl/nîşandan: Alîkariyên laşî û dîtbarî bikar bînin da ku dersê model bikin û bibin alîkar ku wêneyek temam a dersê xêz bikin.
2. Têgînê bi çend awayan rave bikin: Bikar bînin hêmanên sinifê yên wekî nexşeyên lenger, nexşeyên hiş û organîzatorên grafîkî da ku rê bidin xwendekaran ku têkiliya di navbera têgînên razber û çawaniya têgihiştin û xwendina wan de çêkin.
3. Fêrbûna înteraktîf an hevkar: Komên piçûk çêbikin berpirsiyarê fêrbûn û hînkirina beşa dersê ye.Ev di bingehê fêrbûna bi bandor û îskeleyê de ye.
4. Li ser zanîna berê ava bikin: Hûn nikarin berî ku hûn zanibin şagirdên we çi têgînan jêhatî kirine û li kuderê hewceyî hînkirina zêdetir in, ava bikin. Ev fersendek mezin e ku meriv kêmasiyên fêrbûnê nas bike. Bi karanîna çalakiyên mîna dersên piçûk, navnîşên kovarê, ferhengokek têgîn-taybet a pêş-barkirî an jî tenê nîqaşek dersa bilez, hûn dikarin cihê ku xwendekar lê ne mezin bikin.
5. Têgînê pêşkêş bikin û pê biaxivin: Li vir hûn pirsgirêkê model dikin, rave bikin ka meriv wê çawa çareser bike û çima.
6. Li ser têgehê nîqaş bikin: Xwendekaran bikin komên piçûk. Bila ew bi hev re dersê nîqaş bikin. Pirsan bidin wan ku li ser têgehê bersivê bidin.
7. Tevahiya polê tevlî nîqaşê bikin: Beşdariya xwendekaran bixwazin. Têgînê wekî polê gotûbêj bikin, hemî astên têgihîştinê têxin nav axaftinê da ku têgehê ronî bike.
8. Dema pratîkê bidin xwendekaran : Bila çend xwendekar werin ser panelê û hewl bidin ku çareser bikin. dersê. Bawer bikin ku hûn gelek dem bidin wan da ku agahdariya nû pêvajoyê bikin. Ev di heman demê de ji bo pêkanîna strukturên hînbûna hevkariyê demek pir baş e.
9. Ji bo têgihîştinê kontrol bikin : Li vir derfeta we heye ku hûn bibînin ka kê ew girtiye û dibe ku ji kê re yek-bi-yek bêtir hewce bike.

Feyde û kêşeyên îskeleyê

Destpêkirin dem, sebir ûbellîkirinî. Ger mamosteyek bi tevahî fêm neke ku xwendekar di têgihîştina wan de ye, dibe ku ew xwendekar nehêle ku bi serfirazî têgehek nû fêr bibe. Lêbelê, gava ku bi rêkûpêk were kirin, îskel dikare kûrahiya têgihiştinê û jêhatîyên çareserkirina pirsgirêkê baştir bide xwendekar. Her weha ji xwendekaran re jîngehek kêf, înteraktîf û balkêş peyda dike ku tê de fêr bibin!